မဟာရာဇာကနိႆကမင္းလက္ထက္ဤရုပ္ပြါားေတာ္ကုိမထုရာၿမိဳေနဘိကၡဳဗလအမည္ရွိသူပန္းပုပညာရွင္
တစ္ဦးကထုလုပ္ခဲ့သည္။မထုရာမွသယ္ယူလာသည့္ ေက်ာက္အနီၿဖင့္ထုထားေသာရုပ္ပြါးေတာ္ၿဖစ္၏ဤရုပ္
ထု၏အလယ္ပုိင္မွာပြင့္ကားေနသည့္ ၾကာပြင့္ကုိထုေဖာ္ထား၍ပတ္လည္၌မဂၤလာအမွတ္အသားလကၡဏာ-
၄မ်ီဳးကုိလွပစြာ ထုထားသည္။ဤရုပ္ပြါးေတာ္ကုိ ထီးေတာ္တစ္ခုၿဖင့္ ကပ္မုိးထားသည္။အဘိဓမၼာဆုိင္ရာဓမၼ
ေဆာင္ပုဒ္ၿဖင့္ေရးထုထားသည္။
ဓမၼစကၠပ၀တၱန-ဓမၼလွည့္လည္သည့္မုၿဒာၿဖင့္ထုလုပ္ထားသည့္ရုပ္ပြါးေတာ္
ဂုပၱာမင္းဆက္မ်ားလက္ထက္အခ်ိန္ကာလတြင္အိႏၵိယနုိင္ငံတြင္(ေက်ာက္ရုပ္ထုသည့္အနုပညာ)ပန္းပုပန္းခ်ီ
ပညာတုိ့သည္မ်ားစြာတုိးတက္ခဲ့ေၾကင္းကုိဤရုပ္ပြါးေတာ္ကုိရွဴ့ၿမင္ကာသိသာနုိင္သည္။ရုပၸဒတၱမင္းဆက္မ်ား
လက္ထက္အခ်ိန္ကာလတြင္သာရနာထသည္ေဗာ္ဒၶပန္းခ်ီပန္းပုရုပ္ထုဆင္းထုေတာ္ထုလုပ္သည့္အနုပညာ
ဆုိင္ရာအေရးၾကီးပါသညါ။ၿမီဳ့၊ဇနပဒတစ္ခုၿဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ဓမၼစၾကၤာလွည့္လည္သည့္မုၿဒရၿဖင့္တည္ေဆာက္
ထုလုပ္ထားသည့္ဤရုပ္ပြါးေတာ္သည္အထက္ပါအဆုိကုိသက္ေသခံလွ်က္ရွိေၾကာင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ရွဴ့ပါ
ကနားလည္သေဘာေပါက္နုိင္သည္။ ဤ(မူရသိ)ရုပ္ပြါးေတာ္ကုိ ဂရုစုိက္ရွဴေမ်ာ္ေသာ္အသိဥာဏ္ ႏွင့္သႏၱိေ
အးခ်မ္းမွဴ့တုိ့၏ ေရာင္ၿခည္မ်ားထြက္ေပၚ ေနေၾကာင္းခံစားရေပလိမ့္မည္။ဤရုပ္ပြါးေတာ္မွအသက္၀င္ေနမူကုိ
သာဘာ၀၏အရိပ္အာ၀ါသ ထင္ဟပ္ေနေၾကာင္းခံစားေစသည္။ၿမတ္ဗုဒၶသည္အလြန္ခမ္းနားတင့္တယ္သည့္
ပလႅင္ထုိင္ခင္းေပၚထုိင္ေနသည့္မုၿဒရၿဖင့္ထုပ္လုပ္ထားပါသည္။ၿမတ္စြာဘုရားမ်က္ႏွာေတာ္၏အာဘာမႏၱလ
(ေရာင္ၿခည္စက္၀န္း)တစ္ခုအေပၚအလြန္တရာလွပတင့္တယ္အနုပညာ ေၿမာက္သည့္လက္ရာတုိ့ၿဖင့္စိၿခယ္
ထုထားေၾကာင္းေတြ့နုိင္ပါသည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္ထုိင္ေနသည့္မုၿဒရဟန္ၿဖင့္ထုလုပ္ထားသည့္ဗုဒၶရုပ္ပြါးေတာ္
မ်ားအနက္ အထင္ရွားဆုံးရုပ္ပြါေတာ္ၿဖစ္သည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္မွာ ဗုဒၶ၏လက္ေမာင္းႏွစ္ဘက္၌ သမင္ႏွစ္
ေကာင္၏ရုပ္ကုိေဖာ္ၿပထားပါသည္။သမင္ရုပ္မ်ားသည္ ဗုဒၶ၏မိဂဒါ၀ုန္ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မွဳကုိေဖာ္ၿပၿခင္းပင္ၿဖစ္၏
ဗုဒၶၿမတ္စြာ၏ ထုိင္ခင္းေအာက္မွလွည့္လည္ေနသည့္ ဓမၼစကၠပ၀တၱနကုိေဖာ္ၿပထားပါသည္။ ထုိသည္ကားဗု
ဒၶ၏ပထမ ဓမၼစကၠပ၀တၱနသုတၱန္ႏွင့္ ဆက္စပ္မွဳရွိေၾကာင္းကုိၿပသၿခင္းၿဖစ္သည္ ဤရုပ္ပြါးေတာ္တြင္ၿပသ
ထားသည့္ လက္ဟန္(မုၿဒရ)သည္ဓမၼစၾကၤာလွည့္လည္သည့္ဟန္ကုိေဖာ္ထုပ္သည္။ဗုဒၵၿမတ္စြာ၏ဥပေဒသ
(ေဒသနာ)သည္မဇၥ်ိမပဋိပၸဒါကုိေဖာ္ညြန္းသေကၤတၿပဳေနေၾကာင္းထင္ေပၚေနသည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္တြင္
လက္၀ဲလက္၏ လက္ခလယ္ကုိ ညာဘက္လက္၏ လက္ခလယ္ၿဖင့္ထိထားသည့္ မုၿဒရာၿဖင့္ၿပသထားသ
ည္။မဇၥ်ိမလမ္းစဥ္ကုိေဖာ္ညြန္းရာၿဖစ္ပါသည္။ဓမၼစကၠပ၀တၱန၏ တဖက္တခ်က္တြင္ ပဥၥ၀ဂၢိငါးပါးတုိ့အားၿပ
သထားသည္။ ထုိ့အၿပင္မိန္းမသားတစ္ေယာက္ႏွင့္ ကေလးငယ္ပုံကုိလည္းေဖာ္ၿပထားေၾကယင္းေတြ့ရွိရပါ
သည္။ ကေလးႏွင့္အတူမိန္းမသားပုံသည္ ဤဆင္းထုေတာ္ကုိထုလုပ္သည့္ ပန္းပုဆရာမ၏ပုံၿဖစ္နုိင္သည္။
ထုိအခ်ိန္ထုိေခတ္ကပန္းခ်ီ၊ပန္းပု၊ဆင္းတု၊ရုပ္ပြါးေတာ္မ်ားကုိထုလုပ္သည့္ ပညာရွင္တုိ့၏ အမည္နာမကုိေ
ဖာ္ထုပ္ေပးသည့္ ဓေလ့ထုံးစံမရွိခဲ့ပါ။ သုိ့ၿဖစ္၍ ဆင္းတုမ်ားထုလုပ္သည့္ အနုပညာရွင္မ်ားသည္ မိမိထုလုပ္
သည့္ဆင္းတု၊ရုပ္ပြါးစသည့္တုိ့၌ မိမိ၏အရုပ္ကုိထည့္၍ထုလုပ္တတ္သည္။ဤဆင္းတုေတာ္ကုိထုလုပ္သြား
သည့္အနုပညာရွင္၏ရုပ္ၿဖစ္နုိင္သည္။ကေလးငယ္ပုံမွာ၎၏သားငယ္ပုံၿဖစ္နုိင္သည္။
ဓမၼစကၠဇိန္၀ိဟာရေက်ာင္း
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းစုီးရာဇာမ်ားအနက္ ကာညကုဗၺဇ ေနၿပည္ေတာ္ကုိ အုပ္စုီးခဲ့သည့္ ရာဇာေခၚ၀ိႏၵစႏၵ
(ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၁၁၄၊၁၁၅၄)၏မီဖုရားၾကီးၿဖစ္ခဲ့သူ ကုမာရေဒ၀ီသည္ သာရနာထတြင္ အထပ္ကုိးထပ္ရွိ
သည့္ဓမၼစကၠဇိန္၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ကုိတည္ေဆာက္ကာ ဗုဒၶသံဃာတုိ့ကုိလွဴဒါန္းခဲ့ဖူးသည္။ဤ၀ိဟာရ
ေက်ာင္းတုိက္သည္ အေရွ့မွအေနာက္သုိ့ ေပ-၈၀၀-အလ်ားရွိသည္။ ေက်ာက္းတုိက္၏အလယ္ဗဟုိေနရာ
တြင္ေသာက္ေရအတြက္သုံးစြဲနုိင္ရန္ ေရတြင္းၾကီးတစ္ခုကုိလည္း တူးေဖာ္တည္ေဆာက္ေပးထားသည္။
ေ၇တြင္းအနီးတြင္ေရခ်ီဳးခန္း တုိ့ကုိတည္ေဆာက္ထားသည္။ ၾကီးက်ယ္ခန္းနားလွသည့္၀ိဟာရေက်ာင္း
တုိက္ၾကီး၏ပရ၀ုဏ္တြင္းဘိကၡဳသံဃာမ်ားပညာသင္နုိင္ေရး၊ေနထုိင္ေရးစသည္တုိ့ကုိလည္းစနစ္တက်တ
ည္ေဆာက္ၿပုလုပ္ထားခဲ့ပါသည္။ဂိမႏၱ-ေႏြရာသိတြင္ ဘိကၡဳသံဃာမ်ားေနပူဒဏ္ကုိခံနုိင္ေစရန္ ေၿမေအာက္
အထပ္တစ္ခုကုိ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေၿမေအာက္အထပ္ကုိ၀င္ထြက္နုိင္ရန္-ေၿမေအာက္လွဳဏ္ဂူ
လမ္းကုိလည္းတူးေဖာ္ထားသည္။ဓမၼစကၠ၏သြန္သင္မူအားလုံးကုိ"တာမရပတၱရေပ"ေၾကးၿဖင့္ၿပဳလုပ္သည့္
ေပခ်ပ္မ်ားေပးတြင္ ေရးသားထားသည္။သာရနာထရွိ ေက်ာင္းတုိက္မ်း၏ကုန္က်စရိတ္အားလုံးကုိကာႆီ
ဇနပဒတြင္ ေနရာအက်ယ္ဆုံးၿဖစ္ေသာဇပၺဴကေက်း၇ြာအုပ္စုမွေကာက္ခံရရွိသည့္ အခြန္အေကာက္ၿဖင့္ေပ
းဆပ္သြားရန္စီမံေပးထားသည္။ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းတြင္ မိဖုရားၾကီးကုမာရေဒ၀ီ၏ အလွဴဒါနမ်ားသည္စံၿပၿဖ
စ္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ထားဖြယ္ရာၿဖစ္သည္။ ကုမာရေဒ၀ီသည္ ဂယာၿမီဳ့စား ေဒ၀ရကၡီတႏွင့္ ၿမီဳ့စားကေတာ္
ရွံကရာေဒ၀ီတုိ့၏သၼီးၿဖစ္သည္။ ၿမီဳ့စားၾကီးဇနီးေမာင္ႏွံတုိ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားၿဖစ္ၾက၍ လၿပည့္လကြ
ယ္ညမ်ား၌ မဟာေဗာဓိ၀ိဟာရေက်ာင္းႏွင့္ ေဗာဓိပင္တုိ့တြင္ ဗုဒၶဘာသာအစဥ္အလာႏွင့္အညီပူေဇာ္ပသၿခ
င္းကုိမပ်က္မကြက္ခင္းက်င္းၿပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ထုိမြန္ၿမတ္သည့္အခါသမယ၌ ဘိကၡဳသံဃာမ်ားနွင့္အၿခား
သူေတာ္ၿမတ္သူေတာ္စင္တုိ့အားအလွဴဒါနၿပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ သၼီးေတာ္ကုမာရေဒ၀ီသည္လည္းမိဘမ်ားအ
လားတူဗုဒၶၿမတ္စြာဘုရားနွင့္ တရာေတာ္ၿမတ္ကုိ သဒၵါၾကည္ညီဳသည့္သမီးေတာ္တပါးၿဖစ္သည္။အရြယ္ေရာ
က္လာသည့္အခါၿမီဳ့စားဇနီးေမာင္နွံသည္သၼီးေတာ္ကုမာရေဒ၀ီအား(ကညာပုဗၺဇာ)ေနၿပည္ေတာ္ရွင္မဒနမင္း
ၾကီး၏သားေတာ္ အိမ္ေရွ့မင္း ေဂါ၀ိႏၵစႏၵႏွင့္စုလ်ားရစ္ပတ္ အိမ္ေထာင္ၿပဳေပးခဲ့ၾကသည္။ကုမာရေဒ၀ီသည္
ဗုဒၵဘာသာကုိအထူးၾကည္ညီဳသဒၶါတည္ၾကည္ေသာသမုိင္း၀င္ ဒါယိကာမမိဖုရားၾကီးတစ္ဦးၿဖစ္လာခဲ့သည္။
ဗုဒၶဘာသာတရားဓမၼမ်ား ထြန္းကားလာေရးအတြက္မိဖုရားၾကီး၏ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားမွာမဇၥ်ိမေဒသတစ္၀ွ
မ္းလုံး၌ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။မယ္ေတာ္မိဖုရား ကုမာရေဒ၀ီနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္မယ္ေတာ္၏အရုီး
ၿပာမ်ားအေပၚ သားေတာ္၀ိဇယဓၿႏၵမင္းက တင့္တယ္ခမ္းနားသည့္ေစတီတစ္ဆူတည္ထားေလသည္။ ဤ
ေစတီကုိေတာေတာင္ေလွဳိေၿမာင္မ်ားၾကား၌ယၡဳထက္တုိင္ေတြၿမင္နုိင္ပါသည္။ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၀၇-ခုႏွစ္
တြင္ဆရာဂ်န္မာခ်္(လ္)သည္ သာရနာထ၏ ေၿမာက္နွင့္ေတာင္အရပ္ေနရာမ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းသုေတသ
နလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္တူးေဖာ္ခဲ့ရာ မိဖုရား ကုမာရေဒ၀ီတည္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ့သည့္ ဓမၼစကၠဇိန၀ိဟာ
ရေက်ာင္းပ်က္ ႏွင့္ ကုႆနေခတ္မွ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ၀ိဟာ၇ေက်ာင္းပ်က္ ( ၄ )ခုတုိ့ကုိ တူးေဖာ္ေတြ့
ရွိခဲ့ပါသည္။
ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမည္။
အရွင္မုနိႏၵ။
တစ္ဦးကထုလုပ္ခဲ့သည္။မထုရာမွသယ္ယူလာသည့္ ေက်ာက္အနီၿဖင့္ထုထားေသာရုပ္ပြါးေတာ္ၿဖစ္၏ဤရုပ္
ထု၏အလယ္ပုိင္မွာပြင့္ကားေနသည့္ ၾကာပြင့္ကုိထုေဖာ္ထား၍ပတ္လည္၌မဂၤလာအမွတ္အသားလကၡဏာ-
၄မ်ီဳးကုိလွပစြာ ထုထားသည္။ဤရုပ္ပြါးေတာ္ကုိ ထီးေတာ္တစ္ခုၿဖင့္ ကပ္မုိးထားသည္။အဘိဓမၼာဆုိင္ရာဓမၼ
ေဆာင္ပုဒ္ၿဖင့္ေရးထုထားသည္။
ဓမၼစကၠပ၀တၱန-ဓမၼလွည့္လည္သည့္မုၿဒာၿဖင့္ထုလုပ္ထားသည့္ရုပ္ပြါးေတာ္
ဂုပၱာမင္းဆက္မ်ားလက္ထက္အခ်ိန္ကာလတြင္အိႏၵိယနုိင္ငံတြင္(ေက်ာက္ရုပ္ထုသည့္အနုပညာ)ပန္းပုပန္းခ်ီ
ပညာတုိ့သည္မ်ားစြာတုိးတက္ခဲ့ေၾကင္းကုိဤရုပ္ပြါးေတာ္ကုိရွဴ့ၿမင္ကာသိသာနုိင္သည္။ရုပၸဒတၱမင္းဆက္မ်ား
လက္ထက္အခ်ိန္ကာလတြင္သာရနာထသည္ေဗာ္ဒၶပန္းခ်ီပန္းပုရုပ္ထုဆင္းထုေတာ္ထုလုပ္သည့္အနုပညာ
ဆုိင္ရာအေရးၾကီးပါသညါ။ၿမီဳ့၊ဇနပဒတစ္ခုၿဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ဓမၼစၾကၤာလွည့္လည္သည့္မုၿဒရၿဖင့္တည္ေဆာက္
ထုလုပ္ထားသည့္ဤရုပ္ပြါးေတာ္သည္အထက္ပါအဆုိကုိသက္ေသခံလွ်က္ရွိေၾကာင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ရွဴ့ပါ
ကနားလည္သေဘာေပါက္နုိင္သည္။ ဤ(မူရသိ)ရုပ္ပြါးေတာ္ကုိ ဂရုစုိက္ရွဴေမ်ာ္ေသာ္အသိဥာဏ္ ႏွင့္သႏၱိေ
အးခ်မ္းမွဴ့တုိ့၏ ေရာင္ၿခည္မ်ားထြက္ေပၚ ေနေၾကာင္းခံစားရေပလိမ့္မည္။ဤရုပ္ပြါးေတာ္မွအသက္၀င္ေနမူကုိ
သာဘာ၀၏အရိပ္အာ၀ါသ ထင္ဟပ္ေနေၾကာင္းခံစားေစသည္။ၿမတ္ဗုဒၶသည္အလြန္ခမ္းနားတင့္တယ္သည့္
ပလႅင္ထုိင္ခင္းေပၚထုိင္ေနသည့္မုၿဒရၿဖင့္ထုပ္လုပ္ထားပါသည္။ၿမတ္စြာဘုရားမ်က္ႏွာေတာ္၏အာဘာမႏၱလ
(ေရာင္ၿခည္စက္၀န္း)တစ္ခုအေပၚအလြန္တရာလွပတင့္တယ္အနုပညာ ေၿမာက္သည့္လက္ရာတုိ့ၿဖင့္စိၿခယ္
ထုထားေၾကာင္းေတြ့နုိင္ပါသည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္ထုိင္ေနသည့္မုၿဒရဟန္ၿဖင့္ထုလုပ္ထားသည့္ဗုဒၶရုပ္ပြါးေတာ္
မ်ားအနက္ အထင္ရွားဆုံးရုပ္ပြါေတာ္ၿဖစ္သည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္မွာ ဗုဒၶ၏လက္ေမာင္းႏွစ္ဘက္၌ သမင္ႏွစ္
ေကာင္၏ရုပ္ကုိေဖာ္ၿပထားပါသည္။သမင္ရုပ္မ်ားသည္ ဗုဒၶ၏မိဂဒါ၀ုန္ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မွဳကုိေဖာ္ၿပၿခင္းပင္ၿဖစ္၏
ဗုဒၶၿမတ္စြာ၏ ထုိင္ခင္းေအာက္မွလွည့္လည္ေနသည့္ ဓမၼစကၠပ၀တၱနကုိေဖာ္ၿပထားပါသည္။ ထုိသည္ကားဗု
ဒၶ၏ပထမ ဓမၼစကၠပ၀တၱနသုတၱန္ႏွင့္ ဆက္စပ္မွဳရွိေၾကာင္းကုိၿပသၿခင္းၿဖစ္သည္ ဤရုပ္ပြါးေတာ္တြင္ၿပသ
ထားသည့္ လက္ဟန္(မုၿဒရ)သည္ဓမၼစၾကၤာလွည့္လည္သည့္ဟန္ကုိေဖာ္ထုပ္သည္။ဗုဒၵၿမတ္စြာ၏ဥပေဒသ
(ေဒသနာ)သည္မဇၥ်ိမပဋိပၸဒါကုိေဖာ္ညြန္းသေကၤတၿပဳေနေၾကာင္းထင္ေပၚေနသည္။ ဤရုပ္ပြါးေတာ္တြင္
လက္၀ဲလက္၏ လက္ခလယ္ကုိ ညာဘက္လက္၏ လက္ခလယ္ၿဖင့္ထိထားသည့္ မုၿဒရာၿဖင့္ၿပသထားသ
ည္။မဇၥ်ိမလမ္းစဥ္ကုိေဖာ္ညြန္းရာၿဖစ္ပါသည္။ဓမၼစကၠပ၀တၱန၏ တဖက္တခ်က္တြင္ ပဥၥ၀ဂၢိငါးပါးတုိ့အားၿပ
သထားသည္။ ထုိ့အၿပင္မိန္းမသားတစ္ေယာက္ႏွင့္ ကေလးငယ္ပုံကုိလည္းေဖာ္ၿပထားေၾကယင္းေတြ့ရွိရပါ
သည္။ ကေလးႏွင့္အတူမိန္းမသားပုံသည္ ဤဆင္းထုေတာ္ကုိထုလုပ္သည့္ ပန္းပုဆရာမ၏ပုံၿဖစ္နုိင္သည္။
ထုိအခ်ိန္ထုိေခတ္ကပန္းခ်ီ၊ပန္းပု၊ဆင္းတု၊ရုပ္ပြါးေတာ္မ်ားကုိထုလုပ္သည့္ ပညာရွင္တုိ့၏ အမည္နာမကုိေ
ဖာ္ထုပ္ေပးသည့္ ဓေလ့ထုံးစံမရွိခဲ့ပါ။ သုိ့ၿဖစ္၍ ဆင္းတုမ်ားထုလုပ္သည့္ အနုပညာရွင္မ်ားသည္ မိမိထုလုပ္
သည့္ဆင္းတု၊ရုပ္ပြါးစသည့္တုိ့၌ မိမိ၏အရုပ္ကုိထည့္၍ထုလုပ္တတ္သည္။ဤဆင္းတုေတာ္ကုိထုလုပ္သြား
သည့္အနုပညာရွင္၏ရုပ္ၿဖစ္နုိင္သည္။ကေလးငယ္ပုံမွာ၎၏သားငယ္ပုံၿဖစ္နုိင္သည္။
ဓမၼစကၠဇိန္၀ိဟာရေက်ာင္း
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းစုီးရာဇာမ်ားအနက္ ကာညကုဗၺဇ ေနၿပည္ေတာ္ကုိ အုပ္စုီးခဲ့သည့္ ရာဇာေခၚ၀ိႏၵစႏၵ
(ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၁၁၄၊၁၁၅၄)၏မီဖုရားၾကီးၿဖစ္ခဲ့သူ ကုမာရေဒ၀ီသည္ သာရနာထတြင္ အထပ္ကုိးထပ္ရွိ
သည့္ဓမၼစကၠဇိန္၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္ကုိတည္ေဆာက္ကာ ဗုဒၶသံဃာတုိ့ကုိလွဴဒါန္းခဲ့ဖူးသည္။ဤ၀ိဟာရ
ေက်ာင္းတုိက္သည္ အေရွ့မွအေနာက္သုိ့ ေပ-၈၀၀-အလ်ားရွိသည္။ ေက်ာက္းတုိက္၏အလယ္ဗဟုိေနရာ
တြင္ေသာက္ေရအတြက္သုံးစြဲနုိင္ရန္ ေရတြင္းၾကီးတစ္ခုကုိလည္း တူးေဖာ္တည္ေဆာက္ေပးထားသည္။
ေ၇တြင္းအနီးတြင္ေရခ်ီဳးခန္း တုိ့ကုိတည္ေဆာက္ထားသည္။ ၾကီးက်ယ္ခန္းနားလွသည့္၀ိဟာရေက်ာင္း
တုိက္ၾကီး၏ပရ၀ုဏ္တြင္းဘိကၡဳသံဃာမ်ားပညာသင္နုိင္ေရး၊ေနထုိင္ေရးစသည္တုိ့ကုိလည္းစနစ္တက်တ
ည္ေဆာက္ၿပုလုပ္ထားခဲ့ပါသည္။ဂိမႏၱ-ေႏြရာသိတြင္ ဘိကၡဳသံဃာမ်ားေနပူဒဏ္ကုိခံနုိင္ေစရန္ ေၿမေအာက္
အထပ္တစ္ခုကုိ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေၿမေအာက္အထပ္ကုိ၀င္ထြက္နုိင္ရန္-ေၿမေအာက္လွဳဏ္ဂူ
လမ္းကုိလည္းတူးေဖာ္ထားသည္။ဓမၼစကၠ၏သြန္သင္မူအားလုံးကုိ"တာမရပတၱရေပ"ေၾကးၿဖင့္ၿပဳလုပ္သည့္
ေပခ်ပ္မ်ားေပးတြင္ ေရးသားထားသည္။သာရနာထရွိ ေက်ာင္းတုိက္မ်း၏ကုန္က်စရိတ္အားလုံးကုိကာႆီ
ဇနပဒတြင္ ေနရာအက်ယ္ဆုံးၿဖစ္ေသာဇပၺဴကေက်း၇ြာအုပ္စုမွေကာက္ခံရရွိသည့္ အခြန္အေကာက္ၿဖင့္ေပ
းဆပ္သြားရန္စီမံေပးထားသည္။ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းတြင္ မိဖုရားၾကီးကုမာရေဒ၀ီ၏ အလွဴဒါနမ်ားသည္စံၿပၿဖ
စ္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ထားဖြယ္ရာၿဖစ္သည္။ ကုမာရေဒ၀ီသည္ ဂယာၿမီဳ့စား ေဒ၀ရကၡီတႏွင့္ ၿမီဳ့စားကေတာ္
ရွံကရာေဒ၀ီတုိ့၏သၼီးၿဖစ္သည္။ ၿမီဳ့စားၾကီးဇနီးေမာင္ႏွံတုိ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားၿဖစ္ၾက၍ လၿပည့္လကြ
ယ္ညမ်ား၌ မဟာေဗာဓိ၀ိဟာရေက်ာင္းႏွင့္ ေဗာဓိပင္တုိ့တြင္ ဗုဒၶဘာသာအစဥ္အလာႏွင့္အညီပူေဇာ္ပသၿခ
င္းကုိမပ်က္မကြက္ခင္းက်င္းၿပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ ထုိမြန္ၿမတ္သည့္အခါသမယ၌ ဘိကၡဳသံဃာမ်ားနွင့္အၿခား
သူေတာ္ၿမတ္သူေတာ္စင္တုိ့အားအလွဴဒါနၿပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။ သၼီးေတာ္ကုမာရေဒ၀ီသည္လည္းမိဘမ်ားအ
လားတူဗုဒၶၿမတ္စြာဘုရားနွင့္ တရာေတာ္ၿမတ္ကုိ သဒၵါၾကည္ညီဳသည့္သမီးေတာ္တပါးၿဖစ္သည္။အရြယ္ေရာ
က္လာသည့္အခါၿမီဳ့စားဇနီးေမာင္နွံသည္သၼီးေတာ္ကုမာရေဒ၀ီအား(ကညာပုဗၺဇာ)ေနၿပည္ေတာ္ရွင္မဒနမင္း
ၾကီး၏သားေတာ္ အိမ္ေရွ့မင္း ေဂါ၀ိႏၵစႏၵႏွင့္စုလ်ားရစ္ပတ္ အိမ္ေထာင္ၿပဳေပးခဲ့ၾကသည္။ကုမာရေဒ၀ီသည္
ဗုဒၵဘာသာကုိအထူးၾကည္ညီဳသဒၶါတည္ၾကည္ေသာသမုိင္း၀င္ ဒါယိကာမမိဖုရားၾကီးတစ္ဦးၿဖစ္လာခဲ့သည္။
ဗုဒၶဘာသာတရားဓမၼမ်ား ထြန္းကားလာေရးအတြက္မိဖုရားၾကီး၏ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားမွာမဇၥ်ိမေဒသတစ္၀ွ
မ္းလုံး၌ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။မယ္ေတာ္မိဖုရား ကုမာရေဒ၀ီနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္မယ္ေတာ္၏အရုီး
ၿပာမ်ားအေပၚ သားေတာ္၀ိဇယဓၿႏၵမင္းက တင့္တယ္ခမ္းနားသည့္ေစတီတစ္ဆူတည္ထားေလသည္။ ဤ
ေစတီကုိေတာေတာင္ေလွဳိေၿမာင္မ်ားၾကား၌ယၡဳထက္တုိင္ေတြၿမင္နုိင္ပါသည္။ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၀၇-ခုႏွစ္
တြင္ဆရာဂ်န္မာခ်္(လ္)သည္ သာရနာထ၏ ေၿမာက္နွင့္ေတာင္အရပ္ေနရာမ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းသုေတသ
နလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္တူးေဖာ္ခဲ့ရာ မိဖုရား ကုမာရေဒ၀ီတည္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ့သည့္ ဓမၼစကၠဇိန၀ိဟာ
ရေက်ာင္းပ်က္ ႏွင့္ ကုႆနေခတ္မွ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ၀ိဟာ၇ေက်ာင္းပ်က္ ( ၄ )ခုတုိ့ကုိ တူးေဖာ္ေတြ့
ရွိခဲ့ပါသည္။
ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမည္။
No comments:
Post a Comment