ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ့၏ ဖူးေမ်ွာ္ရာရွစ္ဌာန အပုိင္း ( ၂ ၇ )

တရုတ္ခရီးသည္အိသိဆန္၏ခရီးသြားမွတ္တမ္းမွာလည္းနာလႏၵာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိေတြရွိရပါ
သည္။ ခရစ္သကၠရာဇ္၆၇၃ခုႏွစ္တြင္အိသိဆန္နာလႏၵာတကၠသုိလ္သုိ့ေရာက္ရွိခဲ့သည။ထုိအခ်ိန္ကာလမွဟစ္
ရွာ((ဟရကၡ)မင္းၾကီးအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္အခ်ိန္ကာလၿဖစ္သည္။အိသိဆန္၏ေဖာ္ၿပခ်က္အရထုိစဥ္ကနာလႏၵာတြင္
ဘိကၡဳသံဃာေပါင္း၃၀၀-ေနထုိင္ၾကသည္။နာလႏၵာတကၠသုိလ္တြင္ပညာဆည္းဖူးေနၾကေသာတပည့္ေက်ာင္း
သားမ်ား၏စားေရးေသာက္ေရးႏွင့္အၿခားကုန္က်စရိတ္မ်ားကုိဘုရင္မင္းၿမတ္ထံမွရရိွေသာ အလွဴဒါနၿပဳေသာ
ေငြႏွင့္ရြာေပါင္း၂၀၀-တုိ့မွာေတာင္သူလယ္သမားမ်ားထံမွေကာက္ခံရရွိသည့္အခြန္ေငြမ်ားၿဖင့္သုံးစြဲရပါသည္။
ဗုဒၶဘာသာသမုိင္း၏အဆုိအရခရစ္သကၠရာဇ္၆၀၀မွာ၁၂၀၀ႏွစ္မ်ားအတြင္းပါလမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားမွနာလႏၵ
ာကုိအထူးေစာင့္ေရွာင့္ခဲ့ၾကသည္ပါလမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားမွာပညာေရးကုိအထူးအားေပးခဲ့ေသာမင္းမ်ားၿဖစ္ခဲ့ၾက
သည္။ပါလမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားသည္၀ိကာရမသီလာမဟာ၀ိဟာရကုိေဟာမပူရအိဒႏၱပူရီရပ္ကြက္၊နာလႏၵာႏွင့္
ကပ္ရက္ေနရာတြင္တည္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။ဇဂၢဒလမဟာ၀ိဟာရ(ဘဂၤလ)ကဲံသုိ့ကမၻာေက်ာ္တကၠသုိ
လ္ေက်ာင္းမ်ားကုိပါလမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားတည္ေဆာက္သြားခဲ့ၾကပါသည္။ထုိစဥ္ထုိအခ်ိန္ကာလကအထက္ေ
ဖၚၿပပါတကၠသုိလ္မ်ားမွာထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္တကၠသုိလ္ေက်ာင္းမ်ားၿဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။သုိ့ေသာ္ဤတကၠသုိ
လ္ေက်ာင္းမ်ားထဲမွနာလႏၵာတကၠသုိလ္သည္အထြက္အထိပ္ၿဖစ္ခဲ့ဘူးပါသည္။ထုိမွ်ပညာေရးႏွင့္တရားဓမၼေရး
ကုိလုိက္စားအားေအးခ်ီးၿမွင့္ခဲ့ၾကသည္။ပါလမင္းဆက္တုိ့၏အမည္နာမႏွင့္၎တုိ့အုပ္ခ်ဳပ္မင္းၿပဳခဲ့သည့္အခ်ိန္
ကာလဇယားကုိေဖာ္ၿပထားသည္။
        အမည္                                                                      ခရစ္သကၠရာဇ္
(၁)ေဂါပါလ                                                                       (၇၄၃-၇၆၈)
(၂)ဓမၼပါလ                                                                       (၇၆၉-၉၀၉)
(၃)ေဒ၀ပါလ                                                                     (၈၁၀-၈၅၁)
(၄)၀ိဂရဟပါလ                                                                 (၈၅၁-၈၅၃)
(၅)နာရာယနပါလ                                                             (၈၅၄-၉၀၈)
(၆)ရာဇ်ယပါလ                                                                 (၉၀၈-၉၃၂)
(၇)ေဂါပါလ(ဒုတိယ)                                                          (၉၃၂-၉၄၉)
(၈)၀ိဂရဟပါလ(ဒုတိယ)                                                    (၉၄၉-၉၇၅)
(၉)မဟီပါလ                                                                       (၉၇၅-၁၀၂၆)
(၁၀)နယပါလ                                                                    (၁၀၂၆-၁၀၄၁)
(၁၁)၀ိဂရဟပါလ(တတိယ)                                                (၁၀၄၁-၁၀၅၄)
(၁၂)မဟီပါလ(တတိယ)                                                     (၁၀၅၄-၁၀၅၆)
(၁၃)ႆုရပါလ                                                                   (၁၀၅၄-၁၀၅၆)
(၁၄)ရာမပါလ                                                                     (၁၀၅၇-၁၁၀၂)
(၁၅)ကုမာရပါလ                                                                 (၁၁၀၃-၁၁၆၀)
(၁၆)မဒနပါလ                                                                     (၁၁၀၃-၁၁၆၀)
(၁၇)ေဂါ၀ိႏၵပါလ                                                                  (၁၁၆၁-၁၁၈၀)
တရုတ္ခရီးသည္မ်ားအနက္ဖာယီယာန္းသည္ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားဆုံးဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးၿဖစ္သည္။သူသည္
ပညာသင္ၾကားရန္ နာလႏၵာေက်ာင္း၀င္းတြင္ေနထုိင္ကာ ၆ ႏွစ္တိတိပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ဖယယီယာန္းသ
ည္အိႏၵိယနုိင္ငံတြင္ ၁၅ ႏွစ္ေနထုိင္သြားခဲ့သည္။ထုိစဥ္က ဗုဒၶ၀ိဟာရ၏ဆရာေတာ္ၿဖစ္ခဲ့သူအာစရိယသီလပဒ
ရထံမွေယာဂပညာရပ္မ်ားကုိသင္ၾကားဆည္းဖူးသြားခဲ့ေသးသည္။အာစရိယဆရာေတာ္သီလပဒရမွာအာသံန
ယ္မွလာခဲ့သည့္ဆရာေတာ္ၿဖစ္သည္။နာလႏၵာတကၠသုိလ္မွာ စာသင္ခန္း ၃၀၀-ရွိခဲ့၍၊ဓမၼေဟာခန္း(၈)ခုရွိခဲ့ပါ
သည္။ဤတကၠသုိလ္ေဆာင္၀င္း၌အထပ္ ၃- ထပ္စီရွိခဲ့သည္။အေဆာက္အဦး ၃ ခုမွာစာၾကည့္တုိက္မ်ားၿဖစ္
သည္။ထုိစာၾကည့္တုိက္၏အမည္မ်ားမွာ-(၁)ရတၱေနဒစိ (၂)ရတၱနသာဂရ(၃)ရတၱနရံဇကၿဖစ္သည္။တကၠသုိ
လ္ေက်ာင္းအေဆာက္အဦးကုိတုိးခ်ဲ့ေဆာက္သြားသည့္လုပ္ငန္းမ်ားမွာေခတ္အဆက္ဆက္လုပ္သြားၾကေလ
သည္။နာလႏၵာတကၠသုိလ္တြင္ ကုိးရီးယား၊ဂ်ပန္၊မြန္ဂုိလီးယား၊တရုတ္၊တီဘက္ႏွင့္သီရိလကၤာနုိင္ငံတုိ့မွေက်
ာင္းသားမ်ားလာေရာက္ပညာသင္ၾကားေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္။ထုိနုိင္ငံမ်ားမွပညာသင္ေက်ာင္းသားမ်ားသာမကပ
ညာရွင္မ်ားကလည္းမၾကာခဏနာလႏၵာတကၠသုိလ္သုိ့ေရာက္ရွိလာၾကေလသည္။ထုိတကၠသုိလ္မွာ၀ိဇၨာ၊အနုပ
ညာ၊သိပၸံ၊စာေပပန္းခ်ီပန္းပု၊သခ်ၤာစသည့္ဘာသာရပ္မ်ားကုိသင္ေပးခဲ့ၾကသည္။နာလႏၵာတကၠသုိလ္မွာပညာသင္
ခြင့္ရရန္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္အစမ္းစာေမးပြဲႏွစ္မ်ီဳးကုိေၿဖရပါသည္။နုတ္ေၿဖေမးခြန္းႏွင့္ေရးေၿဖရသည့္အစမ္း
စာေမးပြဲႏွစ္ရပ္စလုံးတြင္ေအာင္ၿမင္မွ၀င္ခြင့္ေပးေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္နာလႏၵာတကၠသုိလ္တြင္အ၀င္တံခါး၀၏တံခါး
ေစာင့္သည္ပိ႑ိတပညာရွင္တစ္ဦးၿဖစ္ရသည္။စာသင္ခြင့္ရယူလုိသည့္ေက်ာင္းသားမ်ားမွာဦးစြာပထမတံခါမွူးေ
သာေမးခြန္းမ်ားကုိေၿဖဆုိရပါသည္။အခ်ဳိ့အခ်ဳိ့ေသာေက်ာင္းသားမ်ားသည္တံခါးမွူးေမးစမ္းလုိက္သည့္ေမးခြန္းကုိ
မေၿဖနုိင္သည့္အေၿခအေနမ်ီဳးတြင္၀င္ခြင့္မရသၿဖင့္အိမ္ၿပန္ရပါသည္။ေက်ာင္းသားမ်ား၏ကုန္က်စရိတ္မားလုံးကုိ
ေက်ာင္းကခံရပါသည္။ေက်ာင္းသားမိဘ သုိ့မဟုတ္အုပ္ထိန္းသူမ်ားကအကုန္က်ခံရန္မလုိ အဆက္ဆက္ဘု
ရင္မင္းတုိ့၏ေထာက္ပံ့မွဴ့ၿဖင့္တကၠသုိလ္၏ကုန္က်စရိတ္အားလုံးၿဖည့္တင္းရသည္။ထုိေခတ္အခ်ိန္ကာလတြင္
နာလႏၵာတကၠသုိလ္မွာကမၻာတစ္၀ွမ္းထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္တကၠသုိလ္တစ္ခုၿဖစ္ခဲ့ရသည္။တရုတ္ခရီးသ
ည္ဟုေယန္ဆန္၏မွတ္တမ္းအရသူသည္နာလႏၵာေရာက္ခဲ့သည့္အခ်ိန္ကာလတြင္နာလႏၵာတကၠသုိလ္၌ေက်ာ
င္းသားဦးေရမွာ-၈၅၀၀-ရွိခဲ့၍ေက်ာင္းဆရာေပါင္း-၁၅၀၀-ဦးရွိခဲ့ပါသည္။ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ပညာရွင္မ်ားကလ
ည္းရံဖန္ရံခါနာလႏၵာတကၠသုိလ္ေက်ာင္းသုိ့ေရာက္ရွိလာၿပီး၊စာေပက်မ္းဂန္ဆုိင္ရာအေၿခအတင္ေၿပဆုိပြဲမ်ားၿပဳလုပ္
ေလ့ရွိသည္။နာလႏၵာေက်ာင္းမွဆရာမ်ားကုိအရွုံးေပးထြက္သြားၾကရသည့္အၾကီမ္ေပါင္းမ်ားခဲ့ၾကရပါသည္။နာလႏၵာ
ဆရာမ်ားသည္အၿခားအၿခားနုိင္ငံမွဆရာ့ဆရာၾကီးမ်ား၏ေလးစားၾကည္ညီဳမွဴ့ကုိခံၾကရပါသည္။နာလႏၵာေက်ာင္းမွ
ပညာရွင္ဆရာမ်ားၿဖစ္ခဲ့ၾကသည့္ အာစရိယဓမၼပါလ၊စႏၵပါလ၊ဂုဏမတိ၊ထိရမတိ၊ပရဘာကာရ္မိတၱ။ဂ်ိနမိတၱႏွ
င့္သီလဘဒရတုိ့မွာ ပညာရွင္အေပါင္းတုိ့၏ေလးစားမွဴ့ကုိခံယူရသည့္ အာစရိယမ်ားၿဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမည္။
အရွင္မုနိႏၵ။