ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ဖူးေမ်ွာ္ရာရွစ္ဌာန အပုိင္း ( ၅ ၅ )

သကၤႆအနီးအနားမွာ ရွိၾကေသာ ေၿမစား ၊ေၿမပုံ ၊ကုန္းကမူ၊ေတာင္ကမူ၊ ေတာင္ပုိ႔မ်ားမွ ရွာေဖြေတြ႔ရွိ
ေသာ ေရြႊ ေငြ ေၾကး ဒဂၤါး ေၿမာက္မ်ားစြာတုိ႔ကုိလည္း သက္ဆုိင္ရာ ၿပတုိက္မ်ားမွာ ထိန္းသိမ္း၍ၿပသထား
သည္။ ပဥၥာလမင္းမ်ားလက္ထက္ ဌာန တုိင္းရင္းသားတုိ႔ သုံးစြဲေလ့ရွိေသာ ဒဂၤါးမ်ားႏွင့္ ကုႆဏမင္းမ်ား
လက္ထက္သုံးစြဲေလ့ရွိေသာေ

ၾကးဒဂၤါး အမ်ားအၿပားကုိ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ပါသည္။ သကၤႆသည္ ကာလတာ
ရွည္စြာ ပဥၥာလမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္မူေအာက္တြင္ရွိခဲ့သည္။ ထုိမင္းမ်ား၏ ရာဇဌာနိၿမိဳ႔မွာ အဟိစၦတရၿဖစ္ခဲ့ပါ
သည္။ ယေန႔တုိေနရာသည္ ယူပိၿပည္နယ္ ဗေရလီခရုိင္အတြင္းတည္ရွိပါသည္။ မၾကာေသးမွိအခ်ိန္ကာလ
အတြင္းကသကၤႆနားရွိ ေတာင္ကမူ တစ္အတြင္းမွ ၁၁ လကၼ ၆ လကၼ ပမာဏရွိေသာ အုတ္ခဲတစ္ခဲကုိ
ရရွိခဲ့ပါသည္။ ထုိအုတ္ခဲၿပားေပၚမွာ ခရစ္မေပၚမွိ ၂ ရာစုႏွစ္မ်ားကၿဗာဟၼီအကၡရာတုိ႔ၿဖင့္ ကမၺည္းထုိးေရးသား
ထားေသာေအာက္တြင္ေဖာ္ၿပထားသည့္အနက္အဓိပါၸယ္ကုိေဆာင္သည့္စာေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္းေရးသား
ထားပါသည္။
            "ဘဒသမဆ သဗဇသေလာ္ေက ပုထဂုိရထသ ဘတိကပုတၱ ေဇထသ ဘဂတိပုတသ"
ထုိေက်ာက္စာကုိပရကရိတ္ ဘာသာၿဖင့္ေရးသားထားသည္။ ဘာရဂရ၀ီႏွင့္ ဘတိကတုိ႔၏ သားၾကီးကေပး
လွဴထားေသာ အလွဴဒါနအေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ၿပထားသည္။ လက္ရွိသကၤႆရြာသည္ေတာင္ကုန္းတစ္
ခုေပၚတြင္တည္ရွိေနသည္။အၿခားအၿခားေတာင္ပုိ၊ ေတာင္ကုန္းမ်ားသည္ ရြာအၿပင္ဘက္မွတန္းစီ၍တည္ရွိ
လ်က္ရွိပါသည္။ လက္ရွိရြာတည္ထားသည့္ေတာင္ကုန္း၏ အလ်ား ၁၅၀၀ ေပရွိ၍ အနံမွာ ေပ ၁၀၀၀က်ယ္
၀န္းသည္။ သကၤႆရြာအၿပင္ဘက္ အေရွ့အရပ္၌ ႏွစ္ဖာလုံအကြာတြင္ စတုလႏၵီမည္ေသာ ေနရာတစ္ခုရွိ
ပါသည္။ဤေနရာတြင္ အရြယ္အစားၾကီးမားသည့္ ေရွးေခတ္က သုံးစြဲခဲ့ၾကေသာ အုတ္ခဲေၿမာက္မ်ားစြာကုိ
ရွာေဖြရရွိခဲ့သည္။ ထုိအုတ္ခဲၾကီးမ်ားကုိ ေဒသခံတုိ႔က သယ္ယူသုံးစြဲခဲ့သည္။ ယၡဳအခ်ိန္တြင္ ထုိအုတ္ခဲမ်ား
ကုိ မည္သူမွ်ယူသြားပုိင္ခြင့္မရွိေတာ့ေပ။
          သကၤႆသုိ႔လာေရာက္ဖူးေၿမာ္ၾကသည့္ ခရီးသည္မ်ား၏ဦးေရမွာ တစ္ႏွစ္မွတစ္ႏွစ္ တုိးၿမင့္လာေန
သည္။ စတုခႏၵီ၏ ညာဘက္ရွိေနရာကုိသယ္ယူသုံးစြဲခဲ့သည္။ ယကၡဳအခ်ိန္တြင္ ထုိအုတ္ခဲမ်ားကုိ မည္သူမွ်
သယ္ယူပုိင္ခြင့္မရွိေတာ့ပါ။ သကၤႆသုိ႔လာေရာက္ဖူးေၿမာ္ၾကသည့္ ခရီးသည္မ်ား၏ ဦးေရမွာ တစ္ႏွစ္ တစ္
ႏွစ္တုိးၿမင့္လာေနသည္။ စတုခႏၵီ၏ ညာဘက္ရွိေနရာကုိ ပႏၷထာ၀လိဟုေခၚသည္။ ယင္းေအာက္ဘက္တြင္
"နိ၀ိကာကုိဋ"အမည္ရွိေသာေနရာရွိသည္။ စတုခႏၵီ၏အေရွ့ေၿမာက္အရပ္တြင္ ေၿမာစာပုံ၊ေတာင္ကုန္း၊
ေတာင္ပုံ အေၿမာက္အမ်ားရွိၾကသည္။ ထုိေနရာမ်ားမွ မ်ားၿပားေသာေရွးေဟာင္း ပစၥည္းမ်ား ရရွိခဲ့ပါသည္။
ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ားၿဖစ္သည့္အားေလ်ွာ္စြာ တန္ဘုိးၾကီးမားသည္။ ေ၀ဒိကာ ေက်ာက္တုိင္ကုိမထုရာမွ
သဲေက်ာက္တုိ႔ၿဖင့္တည္ေဆာက္ထားသည္။ဤေက်ာက္တုိင္မွာ ၂ ေပ ၉ လကၼခန္႔ အၿမင့္ရွိသည္။ထုိ
ေက်ာက္တုိင္ကုိ ခရစ္မေမြးခင္ ၁ ရာစုႏွစ္မ်ားက သကၤႆတြင္လုပ္ထားေသာ ေက်ာက္တုိင္ၿဖစ္သည္။
                                         အဂဟတကီး ဆရာယ
ထုပ၏အေနာက္ေၿမာက္အရပ္ ၄ ကီလုိမိတာခန္႔ ကြာေ၀းသည့္ေနရာတြင္ တည္ရွိေသာရြာကုိ အဂဟတကီး
ဆရာယရြာဟုေခၚသည္။ပခါနာဘူတာနားမွာ တည္ရွိေသာရြာကုိ အဂဟတရြာဟုေခၚသည္ ေခတ္ကာခတစ္
ခုတြင္ ဤရြာ၌ "အရဟတၱ"တြင္တည္ရွိေသာ ဘိကၡဴရဟန္းမ်ား ေနထုိင္ရာရြာၿဖစ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ကာလ
ၾကာၿမင့္လာသည့္အခါ ထုိရြာကုိ အဂၢဟသာကီးဆရာယ ဟုနာမည္ေပးလာခဲ့သည္။ အဂၢဟသမွာအရဟတၱ
ၿဖစ္၍ "ဆရာယ"မွာေနထုိင္ရာဌာနဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ထုိရြာေနရာ တစ္ေနရာတြင္ တူးေဖာ္သည့္အခါေရွး
ေဟာင္းက တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ေရတြင္းတစ္တြင္းႏွင့္ သံၿပားအခ်ိဳ႔တုိ႔ကုိ ရွာေဖြေတြ႔ခဲ့သည္။
                                           ကႏၵာလအုိင္
တူပ၏အေရွ့အရပ္၌ မီတာ၀က္ခန္႔အေ၀းတြင္ ကႏၵာလအုိင္တစ္ခုရွိေနသည္။ဤေရအုိင္ၾကီးသည္ ဗုဒၶေခတ္
တြင္တူးေဖာ္တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္အုိင္ၿဖစ္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အုိင္ၾကီးေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး ေၿမညီသဖြယ္
ၿဖစ္ေနၿပိ။ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုတြင္ ဗုဒၶ ဘိကၡဴမ်ားက ဤေရအုိင္ၾကီးတြင္ ေရခ်ီဳးရန္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။
                                                ၀ိဟာရရြာ
သကၤႆမွ ၀ိဟာရရြာသုိ႔သြားသည့္လမ္းေဟာင္းကုိ ယေန႔လည္းေတြ႔ရွိနုိင္ပါသည္။ ထုိလမ္းသည္ ကႏၵာလ
အုိင္၏ အေရွ့ဘက္ကေန၍ ၀ိဟာရရြာသုိ႔သြားသည့္လမ္းၿဖစ္သည္။ ဤလမ္းသည္ အာဇုနပူရရြာမွတဆင့္
၀ိဟာရရြာသုိ႔ေရာက္သည္။ ဤရြာတြင္ ဗုဒၶသက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္က ဘိကၡဴသံဃာ အဖြဲ႔၀င္မ်ား သံဃာ
အေပါင္းတုိ႔စု၍ေနထုိင္ခဲ့သည္။  ဘိကၡဴသံဃာ အဖြဲ႔၀င္ သံဃာမ်ားေနထုိင္ခဲ့သည္ကုိ အစြဲၿပဳ၍ ဤရြာကုိ
၀ိဟာရရြာဟုအမည္တြင္ခဲ့သည္။ ဤရြာ၏ ေလးဘက္ေလးတန္တြင္ ေခတ္ေဟာင္းကတည္ေဆာက္ခဲ့သည့္
ပရိကုိဋာေခၚနံရံကုိ ၿပိဳပ်က္ေနသည့္ အေၿခအေနတြင္ ယေန႔လည္းေတြ႔ရွိနုိင္ပါသည္။ ရြာ၏အေရွ့ဘက္အ
၀င္တံခါး၀သည္ ယေန႔ထိတည္ရွိေနပါေသးသည္။ ထုိေနရာတြင္ ေၿမကုိတူးေဖာ္သည့္အခါ ေငြ၊ ေၾကး၊အသ
ၿပာသုိ႔ကုိ ရွာေဖြေတြ႔ရွိလွ်က္ရွိသည္။ ၀ိဟာရရြာ၏ အေနာက္ဘက္အရပ္မွာ ဗုဒၶေခတ္က တူးေဖာ္တည္
ေဆာက္ခဲ့သည့္ ေရတြင္း တစ္တြင္းကုိ တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိထားသည္။ ထုိအခ်ိန္ကာလက ဘိကၡဴသံဃအဖြဲ႔၀င္
ဘိကၡဴမ်ားသည္ ထုိတြင္းေရကုိေသာက္သုံးခဲ့ၾကသည္။ ထုိစဥ္ကဤရြာသည္ ကေထရီေခၚ ဓာနူကီလူမ်ီဳး
တုိ႔၏ရြာၿဖစ္ခဲ့သည္။ ထုိရြာမွ လက္ရွိေနထုိင္လွ်က္ရွိေသာ ရြာသူ၊ ရြာသားမ်ားထံမွ ဘိကၡဳသံဃာရတနာ
သည္ ေခတ္ေဟာင္းက ေငြ၊ ေၾကး အသၿပာအခ်ိဳ႔ကုိရရွိထားပါသည္။
                                            "ဘ၀တုသဗၺမဂၤလံ"
၀န္ခံခ်က္။ ။မူရင္းစာေရးဆရာ အင္ဂ်င္နီယာ-စၿႏၵေသနေဗာ္ဒၶ= ၿမန္မာဘာသာၿပန္-ရမ္းဂ်ီးဘားမား--
ခုိင္ေအာင္ေက်ာ္၏  ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ဖူးေမ်ွာ္ရာရွစ္ဌာန စာအုပ္အား ကုသုိလ္ၿဖစ္ၿပန္လည္မွ်ေ၀
ေရးသားပါသည္။  ရြႊင္လန္းခ်မ္းေၿမ့ၾကပါေစ..... အရွင္မုနိႏၵ(ပန္းေထာ္)